Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Meslek Komite Başkanları, düzenlenen online istişare toplantısında bir araya gelerek pandemi sürecinin sektörlere yansımalarını değerlendirdi.
MTSO Meslek Komite BaÅŸkanları Ä°stiÅŸare Toplantısı, Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ayhan Kızıltan moderatörlüğünde gerçekleÅŸtirildi. BaÅŸkan Yardımcısı Hakan Sefa Çakır ile yönetim kurulu üyesi Halil Kürek’in de katıldığı toplantıda, komite baÅŸkanları kendi sektörlerinin süreçten nasıl etkilendiÄŸini deÄŸerlendirip, önümüzdeki süreçte hangi önlemler alınması gerektiÄŸi konusundaki fikirlerini paylaÅŸtı.
“Alacaklı olduÄŸumuz kiÅŸiler bir gecede mallarını baÅŸkasına devrediyor ve tahsilat yapamıyoruz”
6 No’lu Toptan Gıda ve Muhtelif Ticaret Komite BaÅŸkanı Sadık Erhan Attila, gıda sektörünün, bölgenin en hareketli sektörlerinden biri olduÄŸuna iÅŸaret ederek, “Åžu dönemde en büyük handikapımız otopark sorunu. Dağıtım araçlarımız bu sorun nedeniyle zamanında teslimatta sıkıntı yaşıyor. Ticari açıdan bakınca faaliyetlerimiz arttı ama gıda fiyatlarındaki artış sıkıntı oluÅŸturuyor. Bu artışta en büyük sebep, ambalaj gibi yan ürünlerde büyük ölçüde dışa bağımlı olunması. Döviz arttıkça fiyatlara yansıyor. Bu süreçte yüksek vergiler de zorluyor. Komite olarak discount marketlerle mücadelemizi sürdürdüğümüzü söyleyebilirim. Alacaklı olduÄŸumuz kiÅŸiler bir gecede fatura keserek mallarını baÅŸkasına devrediyor ve sabah borcumuzu almaya gittiÄŸimizde karşımızda baÅŸkalarını buluyor ve tahsilat yapamıyoruz. Bu ciddi bir sorun ve önüne geçilecek düzenleme ÅŸart. Bununla ilgili yasal düzenleme yapılması gerektiÄŸini düşünüyoruz” dedi.
“Fabrikalarda ürün kalmadı”
8 No’lu Dayanıklı Tüketim Malları Komite BaÅŸkanı Ä°smail Kurt, oldukça yoÄŸun günler geçirdiklerini belirterek, “SokaÄŸa çıkma yasağı olduÄŸu dönemde dahi oldukça yoÄŸun çalıştık. Beyaz eÅŸya ve özellikle klimaya bu dönemde ciddi talep oldu. En son fabrikalarda ürün kalmayınca mesaiye kalmadan zamanında evimize gidebilmeye baÅŸladık. Çok yoÄŸun çalıştık. 22 yıldır bu sektördeyim böyle bir yıl yaÅŸamadım. Talep çok ama mal yok” diye konuÅŸtu.
13 No’lu Ulaşım Araçları Ä°malat Satış ve Onarımı Komite BaÅŸkan Yardımcısı Ziya Çokgünlü de otomotiv fabrikalarının pandemi sürecinde kapanıp normalleÅŸme sürecinde tekrar açılınca, birikmiÅŸ talebe yetiÅŸmekte zorlandıklarını dile getirerek, “Talep arttı, arz karşılanamayınca fiyatlar ikinci el de dahil olmak üzere yükseldi. Servis bölümündeki üyelerimiz de dahil olmak üzere pandemi sürecinde ne yapacağız diye düşünürken, pandemi sonrası ilave eleman mı alsak demeye baÅŸladık. Sektör adına olumlu geliÅŸmeler oldu. Bunda kamu bankaları aracılığıyla sunulan düşük faizli krediler de etkili oldu. Åžehirlerarası izinlerin açılmasıyla araç kiralama firmalarımız da hareketlendi. Bu arada ikinci el araç satışıyla ilgili mesleki yeterlilik belgesi zorunluluÄŸu geldi. Artık belgesi olmayan satış yapamayacak” ifadelerini kullandı.
“Kuzey Irak taşımaları firmalara büyük maliyetler oluÅŸturmaya baÅŸladı”
20 No’lu Uluslararası Yük ve EÅŸya Taşımacılığı Komite BaÅŸkanı Hasan Büyük, Kuzey Irak’a yönelik taşımalarla ilgili sıkıntılar yaÅŸadıklarını ifade ederek, şöyle devam etti; “Uluslararası taşımacılık yapan araçlarımız, birçok ülkeye taşıma yapıyor ama Irak’a yapılan taşımalarda karşılaÅŸtıkları sorunla karşılaÅŸmıyorlar. Avrupa’dan veya Türkiye’den yüklediÄŸimiz yükler Habur Sınır Kapısına geldiÄŸinde araç karşıya geçebiliyor ama Türk ÅŸoför geçemiyor. Araçlarımızı Iraklı ÅŸoförler devralıyor. Yük karşı tarafa geçip de aracımızı tekrar devraldığımızda, araçlarımızın çok önemli hasarlara maruz kaldığını görüyoruz. Ayrıca hem kendi ÅŸoförümüze hem karşı taraftaki ÅŸoföre ücret ödeyince maliyetlerimiz de artıyor. Bunun çözümü için yetkililerle acilen temas kurulması gerekiyor. Bu sorun bir Irak’ta bir de Türkmenistan’da yaÅŸanıyor.”
29 No’lu Kırtasiye, Matbaa, Reklam Ajansları ve Basın Yayın Hizmetleri Komite BaÅŸkanı Turgay DemirtaÅŸ, basın ve medya kuruluÅŸlarının sıkıntı yaÅŸadığını kaydederek, “Pandemi sürecinde bazı yayın organlarımız yayın hayatına ara vermek zorunda kaldı. Özellikle dövizdeki aşırı yükseliÅŸ, birçok sektörde olduÄŸu gibi bizleri de olumsuz etkiledi. Maliyetlerimizi karşılayamaz duruma geldik” dedi.
“Sigorta sektörüne bu dönemde güven arttı”
30 No’lu Sigortacılık Hizmetleri Komite BaÅŸkanı Abdulcelil Alkış ise sektörde, BDDK benzeri bir düzenlemeye gidilerek Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SDDK) kurulduÄŸunu belirterek, “Haziran ayında atamaları yapıldı. Heyecanla bekliyoruz. Umarım acenteler için güzel sonuçlar çıkar. Pandemi sürecinde hepimiz evden çalışmaya devam ettik ve sigorta ÅŸirketleri olarak büyük bir güce eriÅŸtik. Korona virüs nedeniyle gelen tüm hastaların masraflarının sigorta ÅŸirketlerince karşılanacağı açıklandı. Bununla sektörümüz daha güven veren bir pozisyona ulaÅŸtı. Uzun zamandır kapanan bir sigorta ÅŸirketi yok. Bu dönemde alacak sigortaları da öne çıkmaya baÅŸladı ve bunu kullanmanızı tavsiye ederim. Bu konuda mutlaka sigorta acentelerinden detaylı bilgi alınmalı. Sektörümüz pandemi döneminde iyi bir sınav verdi, kimse maÄŸdur edilmedi. Umarım bu güven artarak devam eder” diye konuÅŸtu.
“Döviz kurlarındaki artıştan dolayı demir çelik ihracatında önemli artış yaÅŸanıyor”
32 No’lu Metal Sanayi Komite BaÅŸkanı Yavuz Beller de dolardaki artışla birlikte Türkiye’deki demir çelik fiyatlarının uluslararası pazarlara göre ucuzladığını ve gelen taleple birlikte ihracatın kolaylaÅŸtığını dile getirerek, ÅŸu bilgileri verdi; “Türkiye ÅŸu anda ciddi oranda demir çelik ihraç ediyor. Ticari hayatıma baÅŸladığım 2003’te Türkiye, demir çelikte dünya 13.’süydü. Åžu anda 8’inci sırada. Sektörümüzde özellikle imalat alanında çalışan arkadaÅŸlarımız var. Amerika ile Çin arasındaki ticaret savaÅŸlarının sonucu olarak gerek Avrupa gerek Amerika, Çin ürünlerine yüzde 20’ye yakın vergi koydu. Bundan Türkiye de etkilendi. Türkiye de Çin üzerinden gelen ürünlere yüzde 20 vergi koydu. Bu, Avrupa ülkelerinden bir kısmının beyaz eÅŸya, demir çelik ürünleri, elektrik elektronik ürünlerini Türkiye’den almasını saÄŸladı. Türkiye ekonomisini bir miktar bu yöndeki ihracatların ayakta tuttuÄŸunu düşünüyorum.”
Toplantıda, diğer sektör temsilcileri de sorunlarını dile getirdi.