Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Cengiz Türkay, enstitüde turunçgil çeşitleri üzerine AR-GE çalışması yürüten araştırmacıların birisi geççi diğeri ise çekirdeksizlik özelliklerine sahip 2 yerli ve milli mandarin çeşidi geliştirdiklerini, bu çeşitleri ise tescile hazırladıklarını söyledi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal AraÅŸtırmalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) baÄŸlı Alata Bahçe Kültürleri AraÅŸtırma Enstitüsü daha önce tescil ettirdiÄŸi 2 mandarin çeÅŸidine 2 yeni çeÅŸidi daha ekledi. Islah çalışmalarında geliÅŸtirilen yeni çeÅŸitlerden birinde mandarinde bulunan çekirdek sayısı 7’den 3’e düşürüldü. Geççi özelliÄŸe sahip çeÅŸitte ise ocak ayında tamamlanan hasadı 2 ay daha uzatacak, hasadın mart ayı sonuna kadar devamını saÄŸlayacak.
Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Cengiz Türkay, enstitüde turunçgil çeşitleri üzerine AR-GE çalışması yürüten araştırmacıların birisi geççi diğeri ise çekirdeksizlik özelliklerine sahip 2 yerli ve milli mandarin çeşidi geliştirdiklerini, bu çeşitleri ise tescile hazırladıklarını söyledi.
Daha önce “Toros Kırmızısı” ile “Sarıca” adlı 2 çeÅŸidi tescil ettirerek çiftçilerin hizmetine sunduklarını belirten Türkay, Türk tarımına yerli ve milli çeÅŸitler kazandırarak, dünya pazarında üstünlük saÄŸlamayı amaçladıklarını dile getirerek, “Tarım ve Orman Bakanlığına baÄŸlı turunçgil ıslahı yapan 2 enstitüden birisiyiz. Antalya’da Batı Akdeniz Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsü ve Mersin’de içerisinde bulunduÄŸumuz Alata Bahçe Kültürleri AraÅŸtırma Enstitüsü turunçgil ıslahı konusunda çalışıyor. Åžu anda Alata’da mandarin üzerine konuÅŸacak olursak 2 çeÅŸit tescil ettirdik. 2 tane de çeÅŸit adayımız var. Bu çeÅŸit adaylarımızın ÅŸubatta tescille ilgili baÅŸvurusunu tamamlıyoruz” dedi.
“Yeni çeÅŸitler pazar üstünlüğü kazandıracak”
Yeni çeÅŸitlerin dünya pazarında üstünlük saÄŸlayacak özelliklere sahip olduÄŸunu anlatan Türkay, “ÇeÅŸidimizin bir tanesinde çekirdek sayısı düşük. DiÄŸeri de geççi bir çeÅŸit. Mandarin sezonu genellikle ocak ayının sonuna doÄŸru biter. Fakat geççi çeÅŸidimiz mart ayının sonuna kadar dalında kalabiliyor. Dolayısıyla üretim sezonunu 2 ay uzatıyor. Hem yurt içi piyasalarda hem de uluslar arası piyasalarda bu 2 aylık boÅŸluk dönemi kendi yerli ve milli çeÅŸitlerimizle beraber kapatmayı ve üreticilerimize bir katma deÄŸer oluÅŸturmayı hedefliyoruz” diye konuÅŸtu.
“Dünya pazarına yerli ve milli çeÅŸitlerle kazandırıyoruz”
Enstitünün ıslah ve genetik bölümü turunçgil araştırmaları birimi uzmanlarından ziraat mühendisi Dr. Deniz Sanal da yaklaşık 15 yıldır turunçgilde yeni çeşit geliştirme üzerine pek çok araştırma yapıldığına dikkat çekti.
Dr. Sanal, “Bu araÅŸtırmalarımızın meyvesi olarak tüm Türkiye’ye duyurduÄŸumuz çekirdeksiz limonlarımız büyük bir popülarite kazandı. Özel sektöre üretim amacıyla hakları devredildi. Bununla birlikte son 10 yıldır dünya pazarında herkesin ilk aklına gelen turunçgil denilince portakal ve limon oluyor. Ama son 10 yıldır dünya pazarında özellikle mandarinler çok büyük ilgi görmekte. Özellikle küçük çocukların ve gençlerin daha çok tercih ettiÄŸi turunçgil çeÅŸidi olarak mandarinler büyük bir popülarite kazanmıştır. Biz de dünya pazarındaki bu dinamikleri kurum olarak elimizde tutmak amacıyla ve özellikle dünya pazarlarına yerli ve milli çeÅŸit sokabilmek için araÅŸtırmalar yapmaya devam ediyoruz” dedi.
“Çekirdeksizlik kilit bir özellik”
“AraÅŸtırmalarımızın perspektifini bu anlamda limon ve portakaldan biraz daha mandarine doÄŸru yönelttik” diyen Dr. Sanal, “Bu anlamda da geççilik, erkencilik üstün kalite özellikleri içeren ve özellikle de dünya pazarında da ÅŸuan kilit bir özellik olan çekirdeksizlik üzerine pek çok çalışma yapmaya devam ediyoruz. Bu alanda perspektifimizi çizdik. Bununla birlikte son 5 yıldır yapmakta olduÄŸumuz birtakım ıslah çalışmaları sonucunda da yeni 2 tane mandarin çeÅŸidimizi biz tüketiciyle ve üreticilerimizle buluÅŸturma hedefliyoruz” ÅŸeklinde konuÅŸtu.